Corona/ covid-19

Wat is corona/ covid-19?

Een virus is een stukje genetisch materiaal verpakt in een laagje eiwitten. Er zijn veel verschillende soorten virussen en corona is daar een van. Als je het coronavirus onder de microscoop bekijkt, zie je dat het de vorm van een kroontje heeft. Corona betekent ‘kroon’ in het Latijn, zo komt het virus aan zijn naam. Er bestaan verschillende coronavirussen, het ‘nieuwe coronavirus’ heet officieel SARS-CoV-2. Dit nieuwe coronavirus is vermoedelijk van dier op mens overgegaan op een vleesmarkt in China. Een virus heeft een mens of dier nodig om te kunnen overleven. Een virus vermeerdert zich in je gezonde lichaamscellen en daar kan je erg ziek van worden! De ziekte die het nieuwe coroavirus veroorzaakt wordt Covid-19 genoemd. 80% van de mensen die covid-19 krijgt, heeft milde klachten.

Wie heeft een lager risico om ernstig ziek te worden van corona/ covid-19 en waardoor komt dat?

Wanneer je immuunsysteem sterk is, heb je minder risico om ernstig ziek te worden na besmetting door het nieuwe coronavisus. Een gezond gewicht en een gezonde leefstijl ondersteunen daarbij. Wanneer je overgewicht of een chronische ziekte hebt (zoals slecht ingestelde diabetes, kanker, hartproblemen, longproblemen) of ouder bent dan 70 jaar heb je een hoger risico om ernstig ziek te worden. 

Wat zijn de symptomen van corona/ covid-19?

Een loopneus, niezen, keelpijn, hoesten, verhoging/ koorts, benauwdheid, kortademigheid, spierpijn kunnen wijzen op besmetting met het nieuwe coronavirus. Ook maag en darmklachten (diarree) komen voor. Specifiek voor het coronavirus zijn vooral: verlies van smaak en reuk, hoesten en druk op de borst. Heb je last van genoemde symptomen? Laat je dan testen, vanaf 1 juni 2020 is dit voor iedereen mogelijk via de GGD. 

Lichamelijke en psychische klachten bij corona/ covid-19

• Moeheid, conditieverlies, concentratieverlies
• Kortademigheid, druk op de borst
• Misselijkheid, diarree, buikpijn, malabsorptie
• Reuk en smaakverlies
• Verminderde eetlust
• Angst, spanningen, onzekerheid, frustratie
• Sociale isolatie/ spanning in huis
• Refeeding (kan ontstaan bij wie in thuisquarantaine al heel ziek is)
• Slikklachten (kunnen voorkomen na ziekenhuisopname, maar ook door angst/ verkeerde ademhaling)
• Nierfalen, longembolie en schimmelinfecties (kunnen worden ontwikkeld tijdens ziekenhuisopname)
• Na opname op IC kan PICS (Post Intensive Care Syndroom) voorkomen

Ondervoeding en corona/ covid-19

Door vermoeidheid, verlies van smaak en reuk en het drukkende gevoel op de borst is de kans groot dat je minder trek in eten hebt. Daardoor eet je minder (vaak), kleinere porties en is de variatie in je voeding kleiner. Gevoelens als eenzaamheid en/ of spanning die bij deze ziekte vaak komen kijken, kunnen je eetlust ook beinvloeden. En door de benauwdheid hebben je maag en longen letterlijk minder ruimte. Je hebt minder energie om te bedenken wat je wilt gaan eten, boodschappen te doen en het lekker klaar te maken. En misschien zit je in thuisisolatie waardoor je minder toegang hebt tot hulp. Doordat je ineens (veel) minder eet en ziek bent (en door de ziekte een hogere behoefte aan energie en eiwit hebt) kan je binnen korte tijd veel afvallen. Zo snel en zoveel afvallen is niet gezond, ook niet als je overgewicht hebt. Je verliest namelijk vooral spiermassa; waardoor je spierkracht en weerstand verminderen en je conditie verslechterd. Merk je dat je minder eten binnenkrijgt en gewicht verliest? Schakel dan zo snel mogelijk hulp van de dietist in. Hoe beter je spiermassa behouden blijft tijdens de ziekte, hoe sneller je weer herstelt.

Overgewicht en corona/ covid-19

Als je overgewicht hebt is de kans op een ernstiger verloop van ziekte groter. Dat komt o.a. doordat overgewicht (met name het buikvet) je immuunsysteem verstoord. Het virus kan zich daardoor makkelijker vermeerderen. Heb je overgewicht? Dan is het een goed idee om door aanpassingen in je leefstijl (een deel van het) gewicht kwijt te raken. Dus geen crashdieet, maar stapsgewijs werken aan een gezonder eetpatroon, meer beweging, voldoende slaap en ontspanning. De dietist/ leefstijlcoach kan je hierin begeleiden en adviseren.

Diabetes en corona/ covid-19

Een goed gecontroleerd bloedsuikergehalte helpt complicaties bij covid-19 voorkomen. Dus heb je diabetes? Zorg voor stabiele bloedsuikerwaarden. Omdat je tot de kwetsbare groep behoort is het extra belangrijk om besmetting te voorkomen. Ben je besmet geraakt met het nieuwe coronavirus, dan is het ook tijdens de ziekte belangrijk om je bloedsuikers goed te controleren. Neem contact op met je praktijkondersteuner/ huisarts en dietist wanneer je merkt dat dit niet goed lukt.

Hoe kan je corona/ covid-19 voorkomen?

Hoewel je het risico op besmetting flink kunt verkleinen door je aan de hygiene- en afstand maatregelen te houden zal je besmetting niet 100% kunnen voorkomen. Als je een sterk immuunsysteem hebt, is de kans dat je ernstig ziek wordt na besmetting wel een stuk kleiner. Je ondersteunt je immuunsysteem door gezond te leven: gezond eten in de juiste hoeveelheden, genoeg beweging, niet roken, alcoholintake beperken en voldoende slapen en ontspannen (bijvoorbeeld door dagelijks 20 minuten te mediteren).

Leefstijl en voeding bij/ na covid-19

Een gezonde leefstijl en een gezond eetpatroon spelen een heel belangrijke rol bij zowel het voorkomen van enstige ziekteverschijnselen, tijdens de ziekte zelf als tijdens het herstelproces. Als je immuunsysteem sterk is, kan je lichaam het virus beter bestrijden en wordt je minder ernstig en langdurig ziek. Goed gevoed blijven tijdens de ziekte betekent: minder spierverlies en minder krachtverlies = sneller herstel. Tijdens de herstelperiode helpen de juiste voedingsstoffen, in de juiste hoeveelheden in combinatie met lichaamsbeweging je om er sneller bovenop te komen, zowel fysiek als mentaal!

Vitamine D en corona/ covid-19
Vitamine D kan covid-19 niet voorkomen of genezen, wel hebben studies aangetoond dat suppletie van vitamine D beschermend kan werken bij mensen met actute luchtweginfecties (vooral als er eerst sprake was van een vitamine D tekort). Je huid maakt vitamine D aan onder invloed van zonlicht, veel buiten zijn (natuurlijk zonder te verbranden) is daarom reuze-gezond! Ook haal je vitamine D uit vette vis en volvette zuivel en het wordt toegevoegd aan margarine en halvarine. Voor bepaalde groepen wordt extra vitamine D aanbevolen maar voor wie veel binnen zit, is suppletie sowieso raadzaam.

Vitamine C en corona/ covid-19
Ook vitamine C kan covid-19 niet voorkomen of genezen maar speelt waarschijnlijk wel een rol bij het herstel. Vitamine C kan helpen om ontstekingsfactoren in volgelopen longblaasjes op te ruimen. Er is meer onderzoek naar de rol van vitamine C nodig bij genezing van covid-19. Vitamine C zit in aardappelen, groente en fruit, met als toppers (rode) paprika, kiwi, spuitjes en peultjes. Eet gezond en gevarieerd, dan krijg je voldoende vitamine C binnen. Je hebt dan geen extra vitamine C nodig in de vorm van een vitaminepil. Een vitaminepil kan een gezonde leefstijl niet vervangen.

Hoe helpt de diëtist bij corona/ covid-19

Heb je covid 19 of ben je ervan aan het herstellen? Merk je dat je 4 kilo of meer bent afgevallen, of minder eet? Schakel de dietist in! Je dietist helpt om een optimale voeding samen te stellen voor een optimaal herstel en om het plezier in eten stapsgewijs weer terug te krijgen. De dietist analyseert je voedingstoestand, lichaamssamenstelling en behoefte en brengt je functioneren in kaart. Heb je bijvoorbeeld moeite met kauwen of slikken, last van je maag of darmen, ben je erg vermoeid of heb je andere klachten (lichamelijk, cognitief of psychisch), kan je zelf boodschappen doen en koken? Al je wensen, behoeften en beperkingen worden meegenomen en je krijgt persoonlijk advies en begeleiding. Zonodig wordt je voeding tijdelijk aangevuld met drinkvoeding of eiwitsupplementen.

Heb je covid-19 of ben je ervan aan het herstellen? Merk je dat je 4 kilo of meer bent afgevallen, dat je minder eet of last hebt van gewichtsschommelingen zonder duidelijke oorzaak?  Schakel de dietist in! 

Heb je geen covid-19 (gehad) maar kan je immuunsysteem wel een boost gebruiken en/ of behoor je tot de kwetsbare groep? Ook dan ben je bij de dietist aan het juiste adres! Een sterk immuunsysteem voorkomt geen covid-19 maar je bent wel veel beter bestand tegen het virus. Je dietist adviseerd en ondersteund bij het werken aan een gezondere leefstijl en een gezond(er) gewicht en daarmee het verbeteren van je weerstand. 

Dietisten gespecialiseerd in corona/ covid-19