Stress en je darmen

Heb je wel eens vlinders in je buik van de nervositeit? Of een knoop in je maag bij een gedachte die jou spanning geeft? Dit komt doordat je darmen in directe verbinding staan met je hersenen, ook wel de darmhersenen genoemd. Deze darmhersenen zijn gevoelig voor emoties. Wanneer je stress ervaart, reageren je darmen ook (1) Bij stress gaat het lichaam in de vecht- of vluchtstand, de vertering wordt afgeremd zodat het lichaam zich kan focussen op zijn prioriteit: het vechten of vluchten. Dat was heel handig in de oertijd. Tegenwoordig is dit niet meer nodig omdat levensbedreigend gevaar nauwelijks nog voorkomt. Maar ons systeem werkt nog zoals in de oertijd.

Stress en het Prikkelbare Darmsyndroom

Een stressreactie remt de vertering. Hierdoor neem je minder voedingsstoffen uit je eten op. Dit kan buikpijn en vermoeidheid veroorzaken (2,3). Af en toe stress ervaren is geen probleem, een klein beetje stress kan het zelfs nuttig zijn. Het geeft je de schop onder de kont die je nodig hebt, motiveert je om je best te doen en helpt gefocust te blijven. Van deze vorm van stress herstelt je lichaam vanzelf. Problemen vinden plaats wanneer je constant stress ervaart. Dit belemmert de vertering en kan buikklachten geven en kan bijdragen aan het Prikkelbaar Darmsyndroom, ook wel PDS/IBS genoemd (3). Stress heeft een grote invloed op je microbioom,  kleine beestjes in je lichaam (bacteriën, gisten, virussen en schimmels) die en je helpen gezond te blijven. Hoe meer stress je ervaart, hoe minder goed het gaat met het microbioom. Dit verhoogd de kans is op darmproblemen (4).

Stress en ontspanning

Stress kan dus zorgen voor problemen met de darmen en de vertering. Ontspanning doet het tegenovergestelde. Een ontspanningsreactie activeert de vertering, zorgt ervoor dat het beter gaat met de darmbacteriën (4) en zorgt voor een goede opname van voedingsstoffen. Ontspanning is dus superbelangrijk voor je darmen.

Ontspanningstips

• Wordt rustig wakker en neem een even de tijd voor jezelf voordat je appjes leest. Hoe was je nachtrust? Hoe voel je je vandaag? Waar heb je nu behoefte aan?
• Doe eens een offline-avondje. Telefoon weg, tv uit en ga lekker iets lezen of luisteren, muziek maken, schilderen of iets anders creatiefs. 
• Wandel en kijk naar de omgeving. Wat zie je en hoor je allemaal?
• Oefen je ademhaling. Door stress de ademhaling oppervlakkiger worden. Hierdoor krijg je niet voldoende zuurstof om te ontspannen. Let een paar keer per dag op je ademhaling (zet eventueel een melding op je telefoon). Adem je hoog of laag in je buik? Leer jezelf aan om diep en rustig te ademen, helemaal tot in je bekken. Dit kost tijd, gun jezelf die tijd. 
• Ontspan op meerdere, kleine momenten op de dag. Bijvoorbeeld tijdens ontbijt, koffiepauze, lunch, avondeten en voor het slapen gaan. 
• Wat geeft jou ontspanning? Zet ze in een overzicht. Waaraan wil je meer aandacht geven?
• Yoga: is zowel goed voor je flexibiliteit / stabiliteit en het ontspant de darmen. Doe eens een proefles bij een yogaschool. Of zoek op YouTube filmpjes. Kies voor de wat rustige vormen van yoga zoals hatha yoga,  yin yoga of yoga nidra. 
• Doe eens aan mindfulness. Dit helpt je in het moment te blijven, waardoor je minder druk bent in je hoofd en meer ontspannen leeft. Zie ook Luister jij naar wat je lichaam je vertelt.

Bronnen

1. www.aboutibs.org/psychological-treatments/relaxation-techniques-for-ibs.html
2. Mayer, EA. The neurobiology of stress and gastrointestinal disease. Gut 2000;47;861-869
3. https://caps.byu.edu/stress-and-the-digestive-syste
4. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352289516300509