​De feiten over chocolade

Chocola bestaat voor een groot deel uit vet en suiker, fact. Toch worden aan chocola soms ook positieve gezondheidseffecten toegeschreven. Wat daar van waar?
 

Ingredienten in chocolade

De basisingrediënten van chocolade zijn cacaopoeder, cacaoboter en suiker. Aan melkchocolade wordt daarnaast ook melk of melkpoeder toegevoegd. Voor het maken van witte chocolade wordt geen cacaopoeder gebruikt. Dit is de reden dat er ook wel wordt gezegd dat dit geen ‘echte chocolade’ is. Naast de basisingrediënten kunnen nog andere ingrediënten worden toegevoegd, zoals noten en vruchten, natuurlijke smaakmakers of synthetische hulpstoffen.
 

Cacao

Chocolade bestaat dus voornamelijk uit cacao. Cacao is afkomstig van de cacaoboom. De zaden in de vruchten van deze boom, zijn de cacaobonen. Wanneer de vruchten worden geplukt, rijpen deze eerst een week na. Vervolgens worden de bonen met het vruchtvlees uit de schil gehaald en op bananenbladeren of in kisten bedekt met bananenbladeren gelegd. Door het warme en vochtige klimaat gaan de bonen gisten. De bonen worden gefermenteerd. Later worden ze in de fabriek gebrand en gemalen.  Op deze manier ontstaat een dikke, vette, vloeibare cacaomassa. Hier wordt het vet uitgeperst. Dit is de cacaoboter. Wat overblijft (de cacaokoek) wordt gemalen tot cacaopoeder.
 

Verschillende soorten chocolade

In de verschillende soorten chocolade zitten verschillende percentages cacao en cacaoboter. Deze percentages zijn wettelijk vastgelegd en ‘chocolade’ is dan ook een beschermde naam. Wanneer een product volgens de richtlijnen te weinig cacao bevat, zal er in de naam van het product geen chocolade voorkomen. Hieronder een overzichtje om duidelijk te krijgen wat de verschillen in ingrediënten zijn en wat de verschillen in percentages cacao en cacaoboter zijn van pure chocolade, melkchocolade en witte chocolade.

 

Soort chocolade	Ingrediënten	Cacao	Cacaoboter
Pure chocolade	Cacaopoeder, cacaoboter, suiker	≥ 35 %	≥ 18 %
Melkchocolade	Cacaopoeder, cacaoboter, suiker, melkpoeder	≥ 25 %	≥ 25 %
Witte Chocolade	Cacaoboter, suiker, melkpoeder	0 %	≥ 20 %

 



 

Gezondheidseffecten

Gezonde bloedvaten
In chocolade zitten flavanolen. Dit zijn antioxidanten die positieve effecten op de gezondheid kunnen hebben. Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat flavanolen het risico op hart- en vaatziekten kunnen verlagen. Dit heeft er waarschijnlijk mee te maken dat ze ontstekingen en aderverkalking tegen gaan. De werking van flavanolen kan ook gunstig zijn voor de bloeddruk, diabetes en het risico op kanker. Flavanolen zitten in cacao. Zoals hierboven al genoemd: hoe donkerder de chocolade, hoe meer cacao. Daarom geldt ook: hoe donkerder de chocolade, hoe meer flavanolen. Flavanolen zitten niet alleen in chocolade, maar ook in bijvoorbeeld zwarte en groene thee, appel, grapefruit, perzik en rode wijn. Er is voldoende wetenschappelijk bewijs voor het gunstige effect van flavanolen op de bloedvaten. Bij het eten van chocolade moet echter ook rekening gehouden worden met de andere (ongezonde) voedingsstoffen uit chocolade. 
Migraine
Soms wordt de link gelegd tussen chocolade en migraine. De hersenen zouden in de war raken van de biogene aminen (bepaalde stoffen) uit chocolade. Deze aminen zitten echter in hele kleine hoeveelheden in chocolade. Uit wetenschappelijke onderzoek is ook geen verband gekomen tussen migraine en chocolade of andere voeding met biogene aminen.
Vrolijk en alert
Chocolade (cacao) bevat verschillende stoffen die je vrolijker en meer alert kunnen maken. De stoffen bèta-fenylethylamine, tryptofaan en endo-cannabinoïden zijn stoffen die je stemming kunnen beïnvloeden. De stoffen theobromine en cafeïne kunnen voor een verhoogde alertheid zorgen. Vooral de eerstgenoemde stoffen komen in heel erg kleine hoeveelheden voor in chocolade. Te klein om er een effect van te ondervinden. Ook de kans dat je alerter wordt na het eten van chocolade is klein. Je zou een klein verschil kunnen merken wanneer je erg gevoelig bent voor cafeïne.     
 

Chocolade wel of niet?

Chocolade heeft haar ongezonde reputatie te danken aan de grote hoeveelheid suikers en verzadigde vetten die het bevat en dus het hoge aantal calorieën. Een reep chocolade van 75 gram bevat rond de 400 kilocalorieën! Het enige bewezen positieve gezondheidseffect het effect van de flavanolen in de cacao op de bloedvaten. Dit effect wordt bereikt wanneer je een stukje van 10 gram pure chocolade per dag eet (dat is dus niet veel!). Maar ook uit andere voedingsmiddelen kun je deze stof binnen krijgen (zwarte en groene thee, appel, grapefruit, perzik). Met een portie van 10 gram krijg je te weinig van alle andere stoffen binnen die effect op je gezondheid zouden kunnen hebben. Chocola eet je vooral omdat het lekker is! Een stukje pure chocolade als tussendoortje is prima. Let daarbij dan wel op de hoeveelheid (liefst 10 gram), want de calorieën lopen per (extra) stukje heel hard op!