De pot drop op je werk, een stuk taart onder je neus, een menukaart vol met lekkere desserts. Verleidingen om ons heen zijn er plenty. En 'nee' zeggen klinkt zo makkelijk maar is verdorie hartstikke moeilijk! Waarom vinden we het zo moeilijk om nee te zeggen tegen taart of koekjes? Ik leg het je uit.
Voorgeprogrammeerd
Wij zijn van nature jagers en verzamelaars. Zoeken naar eten was als oermens dagelijks werk. In de natuur vonden we fruit, noten, groenten, vis, eieren. En met een beettje mazzel vingen de oermannen op z'n tijd een zwijn. Jagen op een stuk taart zat er in die tijd niet in. Koekjes verzamelen was ook lastig. Omdat de combinatie suiker, vet en zout niet voorkomt in de natuur, is dit zeldzaam voor ons. Onze hersenen zijn zo geprogrammeerd dat het tegen ons zegt: 'Dit is je kans. Pak 'm snel! '
Dopamine en serotonine
Zodra je hapt in een stuk taart (of iets anders van suiker, vet en zout) maken je hersenen dopamine en serotonine aan. Dopamine zorgt voor het fijne gevoel van beloning. Dopamine zorgt ook voor het verlangen naar méér. Zoals een roker naar nog een sigaret verlangt en een alcoholist naar zijn volgende glas wodka. Bij het eten van een stuk taart of koekjes geven je hersenen ook serotonine vrij. Serotonine wordt ook wel het gelukshormoon genoemd en zorgt voor een kalmerend gevoel.
Ik ben het niet, het is de oermens in mij!
In een omgeving waarin zoet, vet en zout eigenlijk altijd wel ergens te krijgen is, is het lastig de verleiding te weerstaan. We weten dat het niet goed voor ons is maar ons lichaam en onze hersenen vertellen ons steeds dat we er juist meer van moeten nemen. What to do? Ben je in de buurt van een taart of een rol koekjes? En betrap je jezelf erop dat jou voorgeprogrammeerde systeem tegen je zegt: 'Dit is je kans. Aanvalluhhhhh!' Bedenk dan eens hoe grappig dit eigenlijk is. Stel je eens voor dat er een naakt, harig oermensje in je bovenkamer zit die dat steeds tegen jou roept. Sinds ik dat ben gaan doen vind ik het veel makkelijker om nee te zeggen tegen koek en taart.
Andere manieren om dopamine aan te maken
Zet je beloningssysteem eens op een andere manier aan. Door met aandacht én met plezier te eten maak je óók dopamine aan! Hetzelfde belonende effect van een stuk taart, kun je dus gewoon zelf opwekken door extra te genieten en plezier te hebben tijdens het eten. Betrek al je zintuigen er eens bij. Zet je favoriete muziek aan. Dek de tafel extra gezellig. Ga er lekker voor zitten. Kijk, ruik, proef, voel, praat over het eten en doe er eens twee keer zo lang over dan normaal. Laat dat beloningseffect maar komen! Tip: eet dat koekje of dat stukje taart ook eens op dezelfde manier. Dubbel beloningseffect!
