Decubitus

Wat is decubitus

Wat is decubitus? Decubitus is een doorligwond of doorligplek. Dit is een wond, die vaak tot stand komt als gevolg van druk- en schuifkrachten. Bijvoorbeeld door langdurig zitten of liggen, in de zelfde houding. Of door veel wrijving op één bepaalde plek van het lichaam. Daarnaast is de doorbloeding van deze plekken minder goed. Op deze gevoelige plekken ontstaat een wond. Ook wel een decubitus wond genoemd. Dit komt dus vaak voor bij (deels) immobiele cliënten. Hierbij kun je denken aan een lange ziekenhuis opname of een cliënt die aan het bed gebonden is.

Waar op het lichaam komt decubitus voor?

Een decubituswond komt het meest voor op drukpunten van het lichaam zoals: de stuit, de hielen, de heupen, zitbeenknobbels, enkels en elle bogen.

Decubitus in 4 niveaus

Decubitus wonden kunnen we in 4 niveaus indelen:

• Graad 1: Een rode plek, de plek kun je niet weg drukken.
• Graad 2: Een rode plek, de plek kun je niet weg drukken. Met (open)blaren.
• Graad 3: Oppervlakkige decubitus. Een open wond. De schade kan zelfs doordringen tot het bindweefsel.
• Graad 4: Diepe decubitus. Een open wond met veel schade aan grote stukken weefsel, die mogelijk aan het sterven zijn. Deze schade kan zich doorzetten naar de spieren en botten.

Een verhoogd risico op decubitus

Als de voedingstoestand van de cliënt niet optimaal is. In combinatie met bedlegerigheid. Is er sprake van een verhoogde risico op decubitus. Als we kijken naar de voedingstoestand, is er een hoger risico op decubitus in verband met:

• Een laag lichaamsgewicht
• Ongewenst gewichtsverlies
• Ondervoeding
• Lage eiwitinname
• Dehydratie

Decubitus voorkomen

Voorkomen is beter dan genezen! Om decubitus te voorkomen is een goede voedingstoestand erg belangrijk. Voldoende energie, eiwit, vocht , vitamine en mineralen. Het hebben van een gezond gewicht speelt mee. Waarbij er geen sprake is van ondervoeding of gewichtsverlies. Het veranderen van de zit of lighouding is ook van belang.
 

Een multidisciplinaire bij decubitus

Bij het voorkomen en tijdens de behandeling van decubitus is het belangrijk om in multidisciplinair teamverband te werken. Disciplines die deel zouden moeten uitmaken van het decubitusteam zijn:

• Arts
• Diëtist
• Fysiotherapeut
• Ergotherapeut
• Decubitusverpleegkundige

Voeding bij decubitus

Bij cliënten met een decubitus wond is er een verhoogde behoefte aan:

• Energie: Het genezen van een wond vergt veel energie. Daarom is de energiebehoefte van een cliënt met decubitus sterk verhoogd. Een cliënt met decubitus mag gemiddeld 500-600 kcal per dag éxtra binnen krijgen aan energie.
• Eiwitten: Eiwitten zijn van groot belang! Eiwitten zorgen voor het opbouwen van huidweefsel en spieren. Daarnaast lekken de eiwitten als het ware uit de wond. Bij voldoende eiwitten zal de wondgenezing van de decubituswond sneller gaan. Een cliënt met decubitus zou per dag ongeveer 3 eieren en 4  glazen melk éxtra mogen eten.
• Vocht. Een goede vochthuishouding is van groot belang. Omdat er veel vocht verloren kan gaan via de wond. Het vocht moet in het lichaam aangevuld worden. Een droge wond geneest erg moeilijk.2 liter vocht per dag wordt aangeraden.
• Mogelijk vitamine C, arginine en zink. Mogelijk zou vitamine C, arginine en zink een gunstige invloed hebben op de wondgenezing van een decubitus wond. Maar er is nog te weinig onderzoek naar gedaan om dit met zekerheid te kunnen zeggen.

Hoeveel extra energie, eiwitten en vocht nodig zijn hangt af van de grootte van de wond en de voedingstoestand van de cliënt. En of er sprake is van gewichtsverlies of ondervoeding.

Hoe helpt de dietist bij decubitus?

Goede voeding draagt bij aan een optimaal herstel van de wond. Een diëtist geeft hierbij een voedingsadvies op maat. Rekening houdend met de verhoogde behoefte aan voedingsstoffen en passend bij het niveau waarin de patient zich bevindt. Het is soms lastig om deze hoeveelheid extra energie en eiwitten te eten. Wij geven praktijsche tips voor het verbeteren van de eetlust en het verrijkken van de voeding. En indien nodig kan er drinkvoeding voorgeschreven worden. Wij komen op huisbezoek.
 

Dietisten gespecialiseerd in decubitus