Candida

Wat is Candida? 

Candida Albicans is een onschuldige gistsoort die elk mens bij zich draagt. Het komt in kleine hoeveelheden voor op je huid, slijmvliezen en in je darmen en vagina en vormt een evenwicht met andere gisten en bacteriën. Door een verstoring van dit evenwicht kan candida overmatig gaan groeien en daarvan kan je klachten krijgen. Je spreekt dan van een schimmelinfectie of candida infectie. 

In welke vormen kan een candida infectie voorkomen?

Candida-infecties komen veel voor en de kans is aanwezig dat je er een keer mee te maken krijgt. Een candida infectie kan op verschillende plaatsen op/ in je lichaam voorkomen: in de mond (wordt ‘spruw’ genoemd), slokdarm, huid(plooien) en vagina. Candida kan via de slijmvliezen in het bloed komen (dit wordt ‘Systemische Candidiasis’ of ‘gegeneraliseerde candida infectie’ genoemd). Dit komt alleen voor als je heel ernstig ziek bent en een sterk verminderde weerstand hebt (door bijvoorbeeld chemotherapie, HIV of medicatie na een orgaantransplantatie).

Wie heeft er een hoger risico op een candida infectie en hoe komt dat?

Tijdens of vlak na een antibioticakuur heb je een grotere kans op het krijgen van een candida infectie doordat er ook nuttige bacteriën gedood worden en candida dan meer ruimte krijgt om te groeien en zich te verspreiden. Candida in de mond komt bij 4% van de baby’s (doorgaans jonger dan 6 weken) voor. Ook gebruik van een inhaler (bij astma) kan candida in de mond veroorzaken door de ontstekingsremmers in deze medicatie. Rokers hebben vaker last van candida in de mond (en slokdarm). Candida in de mond kan een mogelijk gevolg zijn vitamine B12 en ijzertekort. Candida op de huid komt voor bij baby’s die luiers dragen in de vorm van luieruitslag in de liezen. Ook kan een candida infectie bij volwassenen voorkomen in de huidplooien waar het warm en vochtig is. Daar is candida dol op. Als je immuunsysteem verzwakt is door bijvoorbeeld HIV, tijdens een chemokuur, bij chronische stress heb je een grotere kans om een candida infectie te krijgen. Ook premature baby’s hebben door hun zwakke afweersysteem een groter risico op een candida infectie. Een vaginale schimmelinfectie steekt sneller de kop op wanneer je zwanger bent, diabetes hebt of antibiotica hebt gebruikt.
 

Symptomen van een candida infectie

De klachten die je ervaart zijn afhankelijk van de plek waar de candida infectie zich bevindt;

• Mond. Spruw is te herkennen aan crèmekleurige wonden in de mond en tong, roodheid van het gehemelte en het tandvlees. 
• Vagina. Je huid is geïrriteerd, je hebt jeuk en extra afscheiding, soms in combinatie met een branderig gevoel bij het plassen en vrijen.
• Huid. Je huid is schilferig, rood en vochtig en er ontstaan kleine blaasjes op de huid. 
• Darmen. Je kunt last hebben van een opgezette buik, slijm bij je (soms brijige, zurige) ontlasting, een spastische darm, darmkrampen, maagklachten, winderigheid, constipatie of diarree en anale jeuk. Ook kan je misselijk en moe zijn.
• Bloed. Dit komt alleen voor bij mensen met een ernstig verzwakt immuunsysteem. Hierbij ontstaat een levensbedreigende infectie, die ontstekingen aan de lever en nieren veroorzaakt. De organen functioneren dan niet goed of helemaal niet meer. 

Behandeling van een candida infectie

Als je klachten hebt, ga dan naar je huisarts. Je krijgt dan een schimmeldodende zalf of medicijn voorgeschreven. Als je vaker last hebt van candida infecties kan een aangepast eetpatroon (o.a. minder suikers, meer vezels, geen alcohol en allergenen) helpen. Dit wordt (nog) niet ondersteund door wetenschappelijk bewijs maar uit de praktijk blijkt dat veel mensen er baat bij hebben. 

Een candida infectie voorkomen

Normaal gesproken houdt je lichaam de candidaschimmel die in je lichaam leeft prima in balans. Alle bacteriën die zich in de darmen, vagina en op de huid bevinden werken dan goed samen. Een goede gezondheid is de beste manier om je immuunsysteem sterk- en de bacterieflora in balans te houden. Gezond eten, lekker veel bewegen, voldoende slaap en ontspanning, niet roken en weinig tot geen alcohol nuttigen dus. Om je bacterieflora in balans te houden kan je eventueel preventief probiotica gebruiken. Je helpt vaginale candida voorkomen door je vagina met water te wassen (niet met zeep) en goed veeggedrag bij toiletbezoek (van voor naar achteren). Door je mond te spoelen met water na gebruik van een inhaler help je een candida infectie in je mond voorkomen. Heb je overgewicht en daardoor meer huidplooien of meer hangend vel omdat je wat ouder bent? Droog je goed af tussen elke plooi!

Voeding en candida

Onderstaande voedingsmiddelen zijn voeding voor jou en voor de nuttige bacteriën in je lichaam, die zorgen dat de bacteriën goed hun werk kunnen doen:

• Volkoren granen 
• Groenten 
• Fruit
• Peulvruchten 
• Noten, pitten, zaden

Onderstaande voedingsmiddelen kunnen de groei van candida mogelijk bevorderen: 

• Suiker 
• Gist 
• Paddenstoelen 
• Schimmelkaas 
• Sterk bewerkt voedsel 
• Alcohol 

Hoe de diëtist je helpt bij een candida infectie

De diëtist maakt voor jou een plan op maat waarin de voedingsmiddelen die de nuttige bacteriën voeden de hoofdrol krijgen en voedingsmiddelen die de bacteriegroei (mogelijk) versterken worden gemeden. De dietist zorgt ervoor dat je voedingsplan genoeg van alle voedingsstoffen bevat en begeleid je om dit praktisch te kunnen uitvoeren.

Dietisten gespecialiseerd in candida